Dersim Katliamı anması: Torunlar dedelerinin mezarına mum yakmak istiyor
Duygu Kıtlığı
DERSİM –Dersim Belediyesi, Dersim Dernekler Federasyonu, ADEF, ABF, AABK, PSAKD, DAD, Dersim Emek ve Demokrasi Platformu, Alevi Kültür Dernekleri, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Dernekleri, Yeşil Sol Parti Milletvekili Adayı Ayten Kordu, Yeşil Sol Parti Diyarbakır Milletvekili Adayı Azad Barış , HDP Diyarbakır İl Eşbaşkanı Gülistan Atasoy, CHP Dersim Milletvekili Adayı Hüsniye Karakoyun ve çok sayıda kişi katıldı.
Dersim Emek ve Demokrasi Platformu adına konuşan Ergin Tekin, “Dersim Katliamı, özellikle Osmanlı İmparatorluğu’ndan bu yana, katliam başlamadan önce başlayan bir süreç olarak değerlendirilmelidir.”
Ergin TekinDersim Dernekler Federasyonu Başkanı Özkan Tacar, “Torunları dedelerinin mezarlarına mum yakmak istiyor, sesimizi duyun istiyoruz” dedi.
Özkan TaçarDersim Alevi Dernekleri adına konuşan Zeynel Kete, “Neden Dersim? Etnik yapı güvenilir değildi. İnanç olarak güvenilir değildi. Dil olarak güvenilir değildi.”
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği (PSAKD) Genel Başkanı Cuma Erçe, “Dersim’e seferler olabilir ama zaferler asla olmayacak. Buraya akın akın geleceğiz” diyen Yeşil Sol Parti adayı Ayten Kordu, “Dersim’e seferler olabilir ama zaferler olmayacak. tarihsel süreç, tarihsel bir rolümüz var. Hep Beraber bir adamı devireceğiz. Her şeyden önce Dersim isminin geri verilmesi için çalışacağız.”
Açıklamada talepler şu şekilde sıralandı:
– Resmi bir özür dile.
– Dersim 1937/38/39 sürecine dair tüm arşivler ve gerçekler kamuoyu ile paylaşılmalıdır.
– Öldürülenlerin yakınlarının prestijini ve haklarını iade eden resmi bir açıklama yapın.
– Kayıpların (çocuk-kadın-yaşlı) nerede olduğu araştırılmalı, öldürülenlerin kimliklerinin tespitine yönelik soruşturmalar yürütülmelidir.
– Dersim adı ve eski yerleşim yerlerinin adları geri verilmelidir.
– Seyit İstek’in ve idam edilenlerin defnedildiği yerler açıklansın.
– Dersim Katliamı soykırım olarak kabul edilsin.
Konuşmaların ardından bildiriye katılanlar Seyit İstek Meydanı’ndan Munzur Çayı’na yürüdü. Yürüyüş sırasında Veli Yıldız, yol boyunca yaşanan katliamı anlatarak ağıtlar yakıyor. Yürüyüş sonunda Munzur’da mumlar yakıldı, dualar edildi ve karanfiller bırakıldı.
Ne oldu?
Dersim Katliamı’nın başlangıcı olarak kabul edilen ve “Tunceli’de Tedip ve Tenkil Harekatı” olarak bilinen 4 Mayıs 1937 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı’nın üzerinden 86 yıl geçti. 4 Mayıs 1937, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Bakanlar Kurulu’nun “Dersim Tenkil Kararları” adlı özel bir kararname ile Dersim Tertesi’nin resmi başlangıç tarihi kabul edildi.
Resmi bilgilere göre; 13 bin 160 kişinin öldürüldüğü, 11 bin 818 kişinin sürgüne gönderildiği askeri operasyon 1938 yılının sonlarına kadar sürdü. Binlerce köy boşaltılıp yakıldı, yüzlerce kız çocuğu kaybedildi, Seyit İstek ve oğlu da dahil olmak üzere Dersim’in önde gelen aşiret reisleri Elazığ’ın Buğday Meydanı’nda idam edildi.
